Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam vừa ban hành Văn bản 4347/NHNN-TT chỉ đạo các tổ chức tín dụng và những đơn vị trong hệ thống tăng cường các biện pháp an ninh, an toàn, phòng ngừa tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến cờ bạc, cá độ bóng đá.
Theo đó, cơ quan này yêu cầu các đơn vị hoạt động cung ứng dịch vụ thanh toán, dịch vụ trung gian thanh toán hướng dẫn người dân không thực hiện các hành vi bị cấm như: thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán; mua, bán, thuê, cho thuê thẻ hoặc thông tin thẻ, mở hộ thẻ; thuê, cho thuê, mượn, cho mượn ví điện tử hoặc mua, bán thông tin ví điện tử...
Không sử dụng hoặc tạo điều kiện cho các đối tượng sử dụng tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, ví điện tử để thực hiện các giao dịch chuyển tiền liên quan đến hoạt động cờ bạc, cá độ bóng đá và các mục đích bất hợp pháp khác.
Văn bản này được ban hành vào thời điểm Giải vô định bóng đá châu Âu 2020 (EURO 2020) và Cúp bóng đá Nam Mỹ 2021 (Copa America 2021) đang diễn ra, hiện tượng cá độ bóng đá trực tuyến tại Việt Nam tăng cao.
Cá độ bóng đá trực tuyến tại Việt Nam hiện nay rất đơn giản. Người chơi có thể sử dụng các loại thẻ ngân hàng, ví điện tử... để chuyển tiền đặt cược và thanh toán tiền thắng cược. Hầu hết các ngân hàng và các trung gian thanh toán tại Việt Nam hiện đều có hỗ trợ thanh toán quốc tế và thanh toán trực tuyến nên người chơi rất thoải mái trong việc đăng ký tài khoản cá cược bóng đá.
Việc đăng ký tài khoản cá cược bóng đá cũng rất dễ dàng, chỉ cần vào một số trang mạng chuyên về cá cược bóng đá, sẽ thấy hướng dẫn tạo tài khoản và danh sách hàng loạt nhà cái với những khuyến mãi, phần thưởng rất hấp dẫn. Hầu hết nhà cái là công ty ở nước ngoài, nhưng ngôn ngữ của trang web cá cược tại Việt Nam hoàn toàn bằng tiếng Việt. Về thanh toán, có thể sử dụng tiền Việt.
Mỗi ngày, có hàng trăm kèo cá cược bóng đá để người chơi lựa chọn. Tất cả các giải bóng đá lớn nhỏ trên thế giới đều được nhà cái ra kèo. Người chơi có thể cược từ vài chục nghìn đồng cho đến hàng trăm triệu đồng đều được nhà cái chấp nhận.
“Cá cược bóng đá trực tuyến đã trở nên vô cùng đơn giản, người chơi có thể xem tỷ lệ cá cược và chơi cá cược bóng đá trực tuyến trên điện thoại. Chưa bao giờ chúng ta có thể tiếp cận và chơi cá cược bóng đá trực tuyến với nhà cái dễ dàng như hiện nay” - lời giới thiệu của một trang web chuyên về cá độ bóng đá.
Giữa tháng 6/2021, khi EURO 2020 và Copa America 2021 đang diễn ra, Cơ quan công an vừa thông báo triệt phá hai vụ án lớn về cá độ bóng đá bất hợp pháp. Một vụ tại TP.HCM, một tại Hà Nội, với số tiền giao dịch mỗi đường giây lên đến 1.500 tỷ đồng.
Các đối tượng bị bắt khai nhận hành vi tổ chức đánh bạc qua trang web trực tuyến có máy chủ đặt tại nước ngoài. Đây chỉ là hai trong nhiều vụ án về cá độ bóng đá bất hợp pháp tại Việt Nam bị cơ quan công an triệt phá từ trước đến nay. Trong đó, không ít những vụ cá độ bóng đá bất hợp pháp, với giá trị giao dịch lớn tới hàng chục nghìn tỷ đồng.
Số liệu của Công ty cá cược Ladbrokes tại Anh quốc cho thấy, doanh số của thị trường cá cược bóng đá bất hợp pháp tại Việt Nam ước tính từ 3-5% GDP (khoảng 10 tỷ USD). Phần lớn trong số tiền khổng lồ này đang “chảy” bất hợp pháp ra nước ngoài mỗi năm.
Việt Nam đã ban hành quy định về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế từ đầu năm 2017 (Nghị định 06/NĐ-CP 2017), là cơ sở cho hoạt động cá cược hợp pháp. Tuy nhiên, đến nay vẫn không thu hút được các nhà đầu tư.
Lý do là quy định bất cập, không phù hợp với thực tiễn. Chẳng hạn, theo quy định tại Nghị định 06/2017, chỉ có các trận đấu, giải đấu bóng đá quốc tế do Liên đoàn Bóng đá thế giới (FIFA) công bố, phê chuẩn mới được lựa chọn làm căn cứ kinh doanh đặt cược tại Việt Nam. Vì vậy, toàn bộ hệ thống giải bóng đá vô địch các quốc gia, trong đó có các giải vô địch châu Âu như: Ngoại hạng Anh, vô địch CHLB Đức (Bundesliga), vô địch Tây Ban Nha (La Liga) và vô địch Ý (Serie A) là những giải đấu diễn ra quanh năm, thu hút nhiều người quan tâm nhất, lại không có trong danh mục được phép kinh doanh đặt cược.
Ngay sau khi Nghị định 06/2017 được ban hành, mọi người lập tức nhìn thấy sự bất cập. Thực tế các giải bóng đá do FIFA tổ chức không diễn ra thường xuyên, chỉ từ 2-4 năm/lần, thời gian tổ chức cho một giải đấu ngắn, chỉ từ 10-30 ngày. Do tần suất tổ chức kinh doanh đặt cược thấp, trong khi vốn đầu tư lớn (theo quy định, DN tham gia kinh doanh đặt cược phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng), nên các nhà đầu tư nhận thấy khó có khả năng thu hồi vốn trong thời gian thí điểm 5 năm.
Vì vậy, đến nay, sau 4 năm ban hành Nghị định 06/2017 vẫn chưa lựa chọn được doanh nghiệp tham gia thí điểm kinh doanh đặt cược bóng đá.
Nhận thấy điều này, từ tháng 6/2020, Bộ Tài chính đã tiến hành lấy ý kiến sửa đổi, bổ sung nghị định này, với hy vọng “cởi trói" cho hoạt động kinh doanh đặt cược tại Việt Nam. Dự thảo cho phép đặt cược cả với các giải đấu tại các quốc gia châu Âu, diễn ra liên tục hàng tuần trong năm.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính muốn giữ nguyên quy định chỉ cho phép đặt cược qua điện thoại mà không cho sử dụng mạng Internet. Nhiều ý kiến cho rằng, trong khi Internet ngày càng phát triển lại không cho phép đặt cược sẽ hạn chế người tham gia. Vì thế, nếu văn bản có ban hành thì chắc chắn lại thất bại. Nhưng đã 1 năm kể từ khi Bộ Tài chính dự kiến sửa đổi, nghị định này vẫn chưa thấy ban hành.
Vì vậy, cá cược hợp pháp đến nay có cũng như không. Đây chính là cơ hội cho các ổ cá cược bất hợp pháp tung hoành, cứ triệt phá lại mọc ra, không thể bắt hết được. Ngân hàng Nhà nước có ban hành văn bản, chỉ đạo về tăng cường các biện pháp an ninh, ngăn ngừa cá độ trực tuyến thông qua hệ thống ngân hàng, cũng không thể nào ngăn chặn được./.