TP Hồ Chí Minh: Thiếu dứt khoát trong xử lý các dự án bất động sản xây trái phép?

Nhiều dự án sai phạm

Trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, không thiếu những dự án bất động sản xây dựng trái phép. Điều đáng nói, từ lúc khởi công đến khi hoàn thành dự án kéo dài nhiều năm, nhưng không bị chính quyền địa phương xử lý, hoặc xử lý qua loa.

Điển hình là sai phạm tại dự án Cao ốc The One Saigon (số 172 – 174 đường Ký Con, quận 1) do Công ty Cổ phần Tập đoàn Capella (tiền thân là Công ty Địa ốc Bến Thành) làm chủ đầu tư.

Dự án được phê duyệt xây dựng với quy mô 2 hầm, trệt, lửng, 18 lầu, tầng sân thượng và tầng mái; Diện tích xây dựng gần 17 nghìn m2, quy mô dân số 280 người và 80 căn hộ, không hề có diện tích giành cho kinh doanh.

Sau rất nhiều phản ánh của người dân cũng như báo chí, những hạng mục sai phạm tại dự án Cao ốc The One Saigon vẫn tồn tại như một thách thức với Chính quyền TP Hồ Chí Minh.

Công ty CP Tập đoàn Capella (trước đây là Công ty địa ốc Bến Thành) chủ đầu tư cao ốc The One SaiGon đã tự ý mở rộng diện tích khu căn tin, văn phòng, kỹ thuật tại tầng 21, 22, 23 và chuyển đổi sang kinh doanh nhà hàng trên tầng thượng… sai mục đích và không được cơ quan chức năng cấp phép.

Theo người dân nơi đây, việc kinh doanh quán bar nói trên không đảm bảo về an toàn PCCC; không có đánh giá tác động môi trường từ cơ quan chức năng. Dù việc xây dựng trái phép này đã bị người dân phản ánh gần 3 năm, Sở Xây dựng cũng đến kiểm tra nhưng đến nay, các sai phạm vẫn còn đó. Điều đáng nói, gần 3 năm qua rất nhiều hộ dân đã gửi đơn kiến nghị đến UBND Quận 1 và Thanh tra Sở Xây dựng TP nhưng quán bar này vẫn ngang nhiên hoạt động. 

Tương tự, tại dự án Tân Bình Apartment (nay đổi tên thành Tân Bình Town) ở phường 15, quận Tân Bình do Công ty TNHH Đầu tư bất động sản Tân Bình làm chủ đầu tư bị phát hiện sai phạm từ năm 2016.

Cụ thể, trong quá trình xây dựng, dự án này liên tục chậm tiến độ và phát sinh nhiều sai phạm khi chủ đầu tư tự ý xây dựng vượt tầng, sai thiết kế cho phép. Hàng trăm khách hàng mua nhà tại dự án này đã phải đấu tranh mòn mỏi với chủ đầu tư bởi dự án đến nay đã trễ hạn hơn 2 năm chưa bàn giao nhà.

Từ khi phát hiện sai phạm, Thanh tra Sở Xây dựng TP đã ra văn bản buộc chủ đầu tư tháo dỡ các hạng mục sai phạm nhưng chủ đầu tư không thực hiện. Một tháng sau, Sở Xây dựng ban hành quyết định cưỡng chế, giao đội 3, Thanh tra cơ động thuộc Sở Xây dựng phối hợp với UBND quận Tân Bình thực hiện. Thế nhưng, quyết định ban hành rồi... bỏ đó.

Hàng trăm khách hàng mua nhà tại dự án Tân Bình Apartment tỏ ra “ngán ngẩm” khi quá trình tháo dỡ những hạng mục xây dựng sai phép tại dự án này dự kiến sẽ kéo dài trong thời gian gần 1 năm.

Một trường hợp sai phạm khác, mới bị phát hiện gần đây là dự án Khu căn hộ cao cấp Phú Hoàng Anh (tên thương mại là The Park Residences) tọa lạc trên đường Nguyễn Hữu Thọ (xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè) do Công ty cổ phần Phú Hoàng Anh làm chủ đầu tư.

Dự án có tổng diện tích hơn 4.500m2, 1.220 căn hộ, từng nhiều lần bị cư dân căng băng rôn phản đối vì hàng loạt bất cập liên tiếp xảy ra nhưng không được xử lý.

Mới đây nhất, thông tin từ Sở Xây dựng TP cho biết, đơn vị vừa phát hiện dự án The Park Residence đang xây trái phép hàng loạt các hạng mục.

Theo cư dân ở đây, các hạng mục này xây trái phép gần một năm qua, cư dân đã nhiều lần phản ánh nhưng không hiểu sao các cơ quan chức năng vẫn không thể xử lý dứt điểm.

Trả lời vấn đề này, trong công văn ký ngày 30/8/2019, ông Lê Trần Kiên - Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP cho biết, khoảng đầu năm 2019 khi phát hiện vụ việc Thanh tra Sở Xây dựng TP đã lập biên bản và ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, yêu cầu chủ đầu tư khôi phục lại hiện trạng ban đầu nhưng chủ đầu tư vẫn không thực hiện.

Dự án Tân Bình Apartment bị khách hàng phản đối suốt nhiều năm vì chồng chất sai phạm.

Sau đó, Sở Xây dựng đã ban hành quyết định cưỡng chế, buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả, tháo dỡ toàn bộ diện tích xây dựng trái phép. Đồng thời chuyển toàn bộ hồ sơ liên quan đến UBND huyện Nhà Bè xem xét, tổ chức cưỡng chế.

Nhận được chỉ đạo, UBND huyện Nhà Bè đã tổ chức kiểm tra hiện trạng để lập kế hoạch cưỡng chế tháo dỡ theo quy hoạch. Sở Xây dựng đã nhiều lần đôn đốc nhưng hiện nay việc thực hiện cưỡng chế tháo dỡ sai phạm thuộc thẩm quyền của UBND huyện Nhà Bè. Hiện Sở Xây dựng TP đã báo cáo vụ việc đến UBND TP để có biện pháp xử lý.

Xử lý chậm

Lý giải về việc vì sao các cơ quan chức năng chậm xử lý các dự án sai phạm, một chuyên gia bất động sản tại TP Hồ Chí Minh cho biết, tình trạng xây dựng sai phép xảy ra tại nhiều dự án bất động sản trên địa bàn TP không phải là chuyện mới, nhưng để xảy ra tình trạng này một phần thể hiện sự lơ là giám sát trong công tác quản lý đô thị tại địa phương. Đến khi lãnh đạo Sở Xây dựng chỉ đạo xử lý, thì mọi chuyện đã trở nên khó khăn và phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tài sản và tinh thần của người dân.

Trong phiên chất vấn các giám đốc sở Xây dựng và Giao thông vận tải TP liên quan đến chuyện xây dựng sai phép, không phép, ngày 13/7, Phó chủ tịch UBND TP Võ Văn Hoan nhìn nhận việc phát hiện xây dựng sai phép, không phép còn chậm. Khi phát hiện cũng xử lý chậm. Ông Hoan đề nghị các sở, ngành phải nhận diện bản chất việc "nở rộ" xây dựng sai phép, không phép là cố tình vi phạm pháp luật. Do vậy, phải chỉ đích danh và xử lý nghiêm minh "cò" đất, đầu nậu vi phạm. Chủ đầu tư cố tình xây không phép, sai phép sẽ xử nghiêm. 

"Nhiều giải pháp xử lý như không cung cấp điện, nước cho công trình, không cho đầu tư dự án khác, cưỡng chế tài chính thông qua các tài khoản. Thậm chí vi phạm nghiêm trọng có thể xử lýhình sự", ông Hoan nói.

Cũng theo ông Hoan, một mặt xử lý sai phạm của doanh nghiệp, mặt khác tìm hướng tháo gỡ cho người dân. "Lâu dài TP sẽ xem xét, chọn lựa chủ đầu tư đủ lực, có văn hóa trong kinh doanh. Nếu làm ăn gian dối sẽ không cho làm các dự án trong một thời gian", ông Hoan nhấn mạnh.

Trao đổi với PV Báo Kinh tế & Đô thị xung quanh vấn đề này, ông Quách Mộc Tân, Tổng giám đốc công ty bất động sản An Lạc Tân cho rằng, hiện nay pháp luật chưa có quy định rõ ràng trong việc bảo vệ người mua nhà, khi họ đặt cọc tiền để mua nhà ở hình thành trong tương lai. Do đó, người mua cần hết sức tỉnh táo để tìm hiểu kỹ tình trạng pháp lý của dự án, nên chọn các chủ đầu tư có độ uy tín cao, để tránh trường hợp mua phải dự án mà chủ đầu tư cố tình xây dựng trái phép, sai phép…

Bên cạnh đó, ông Tân cũng khuyên khách hàng nên đọc kỹ các điều khoản của hợp đồng, cần đưa các nội dung về trách nhiệm của chủ đầu tư trong trường hợp chủ đầu tư vi phạm các quy định về quản lý đất đai, về xây dựng làm ảnh hưởng đến quyền lợi của mình. Tốt nhất, người mua nên liên hệ với các luật sư uy tín, có kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn pháp luật về bất động sản để được tư vấn pháp lý, kiểm tra thông tin dự án trước khi bỏ tiền ra mua tài sản này.