Lãng phí đất, không trồng cây xanh theo quy hoạch hơn 139ha
Thanh tra Chính phủ vừa có thông báo Kết luận thanh tra (KLTT) về công tác quản lý Nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai, môi trường đối với khu công nghiệp, khu đô thị; Việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP Hồ Chí Minh.
KCN Tây Bắc Củ Chi không trồng cây xanh, cho đơn vị khác thuê đất lãng phí 24ha. Một góc KCN Tây Bắc Củ Chi (TP Hồ Chí Minh). Ảnh: Hepza
Theo đó, tại các khu công nghiệp (KCN), qua thanh tra đã phát hiện nhiều doanh nghiệp thuê đất trong các KCN, nhưng không đưa vào khai thác sử dụng mà để đất trống, dẫn đến lãng phí tài nguyên đất hơn 53.041m2. Cụ thể: KCN Hiệp Phước (Công ty Cổ phần Hùng Vương 41.767,6m2), KCN Lê Minh Xuân (Công ty Cổ phần đầu tư Việt Nam 7.273,72m2), KCN Tân Bình (Công ty TNHH Nga Băng Cốc 4.000m2).
Ngoài ra, chậm giải phóng mặt bằng đối với tổng diện tích là 159,82ha gồm: KCN Cơ khí ôtô: 9,88ha, Đông Nam: 5,81ha, Hiệp Phước - giai đoạn 2: 40,4ha, Lê Minh Xuân: 6,91ha, Lê Minh Xuân 3: 25,99ha, Tân Phú Trung: 52,6223ha, Tân Tạo: hiện hữu 1,59ha, mở rộng là 3,4ha và KCN Vĩnh Lộc 13,317ha.
Mặt khác, các KCN không trồng cây xanh đảm bảo theo quy định, theo quy hoạch được duyệt với diện tích 139,78ha, như: KCN An Hạ: 4,97ha, Cơ khí ôtô: 13,4ha, Đông Nam: 5,6ha, Lê Minh Xuân: 6,9ha, Lê Minh Xuân 3: 20,6ha, Phong Phú: 40ha, Tân Phú Trung: 25,4ha, Vĩnh Lộc: 2,23ha, Tân Tạo hiện hữu là 3,13ha, Tân Tạo mở rộng: 7,15ha dẫn đến ảnh hưởng đến môi trường.
Ngoài ra, tại một số KCN tồn tại khuyết điểm, vi phạm. Đơn cử tại KCN Tây Bắc Củ Chi tính tiền thuê đất diện tích 919.095m2 không đúng thời gian của các hợp đồng thuê đất theo quy định, dẫn đến chậm nộp tiền vào ngân sách Nhà nước; Cho Công ty Cổ phần Bia rượu nước giải khát Sài Gòn thuê đất nhưng để đất trống 24ha, không có biện pháp xử lý gây lãng phí; Sử dụng 1,943 tỷ đồng nguồn duy tu trả cho việc xây dựng Văn phòng làm việc cơ quan Đảng, Đoàn thể tại KCN Tây Bắc Củ Chi không đúng quy định của Bộ Tài chính; Phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỉ lệ 1/2000 KCN Tây Bắc Củ Chi từ 215,7ha xuống 208ha làm giảm 7,7ha về quy mô, diện tích, ranh giới của KCN Tây Bắc Củ Chi so với diện tích được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; Không trồng 4,5ha cây xanh tại khu công viên, không thực hiện đầu tư công trình vận chuyển - xử lý chất thải nguy hại tập trung theo quy định...
Cho thuê lại đất thuê, thu lợi bất hợp pháp, thất thoát tài sản của Nhà nước
Kết luận thanh tra cũng nên rõ, tại KCN Tân Tạo hiện hữu, Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (ITACO) ký Hợp đồng cho thuê lại đất với một số ngân hàng không đúng theo quy hoạch được duyệt; Ban Quản lý KCN đồng ý điều chỉnh quy hoạch không đúng thẩm quyền với tổng diện tích 95.774m2 tại các khu đất đã được quy hoạch để xây dựng với mục đích khác (Nhà máy xử lý nước thải, bãi rác công nghiệp, bể nước ngầm...). Thuê đất để xây dựng công trình công nghiệp nhưng cho thuê lại hoặc đầu tư xây dựng công trình không đúng mục đích được quy hoạch, thu lợi bất hợp pháp hơn 98.112,341 triệu đồng và 233.819 USD.
ITACO cho thuê lại đất thuê, thu lợi bất hợp pháp vài trăm tỷ đồng. Một góc KCN Tân Tạo (TP Hồ Chí Minh). Ảnh: Hepza.
ITACO tự ý chia tách một số khu đất đã quy hoạch để xây dựng không đúng mục đích hoặc cho các doanh nghiệp khác thuê lại tại các khu đất đã quy hoạch trồng cây xanh, kho tàng, bến bãi…, với tổng diện tích 10.446m2, thu lợi bất hợp pháp hơn 9.559, 6 triệu đồng, gây thất thoát tài nguyên và tài sản của Nhà nước. Ban Quản lý KCN cấp phép xây dựng vượt so với quy hoạch, như: Công ty Cổ phần S.P.M vượt 2 tầng, Công ty Cổ phần Khai thác và Phát triển Kho vận Tân Tạo vượt 2 tầng, Công ty TNHH Việt Nam Paiho vượt 4 tầng; Chưa đầu tư thiết bị đo lưu lượng nước thải đầu vào ở các nhà máy xử lý nước thải tập trung, máy ép bùn từ hệ thống xử lý nước thải không bảo đảm…
Còn tại KCN Tân Tạo mở rộng, cho 93 nhà đầu tư thuê lại đất đã thu về tổng số tiền 1.041.953,2 triệu đồng, 5.804.010,5 USD trong giai đoạn trước ngày 1/7/2014 nhưng đến nay chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước. Cho 5 nhà đầu tư thuê lại đất (Công ty Cổ phần Dược DANAPHA, Công ty TNHH Dây sợi Rồng Á Châu, Công ty TNHH S.T.D&S, Công ty TNHH MTV SX và TM Mỹ phẩm Đăng Dương, Công ty TNHH Sản xuất TM XNK Tạ Minh Quang) trong giai đoạn từ 1/7/2014 đến thời điểm tháng 9/2017 với hình thức thu tiền một lần là 142.599.804.560 đồng, vi phạm quy định chỉ được cho thuê lại đất với hình thức trả tiền thuê đất hàng năm. Chưa lập và trình đề án tổng thể về phát triển các công trình kết cấu hạ tầng, chưa báo cáo về nhu cầu phát triển các công trình kết cấu hạ tầng ngoài KCN mở rộng…
Xây dựng không phép, vượt ra ngoài ranh giới đất, phá vỡ quy hoạch
Tại KCN Vĩnh Lộc huyện Bình Chánh, xây dựng trụ sở làm việc của đoàn thể vào đất quy hoạch cây xanh, không ban hành điều lệ quản lý xây dựng tại KCN Vĩnh Lộc dẫn đến quản lý xây dựng lỏng lẻo, thiếu đồng bộ. UBND TP Hồ Chí Minh chuyển đổi phần đất cây xanh cách ly, đất giao thông, đất trung tâm công cộng, đất khu xử lý kỹ thuật thành đất nhà máy, xí nghiệp; Dùng một phần đất kho tàng theo quy hoạch được duyệt cho Công ty thuốc lá Bến Thành thuê xây dựng nhà máy sản xuất. Đặc biệt, cho Công ty Cổ phần Hoàng Quỳnh xây dựng Nhà máy sản xuất bia diện tích 1,5ha, không có giấy phép xây dựng, xây dựng vượt ra ngoài ranh đất, lấn vào phần đất giao thông của KCN, cấp phép xây dựng Khu xử lý nước thải vào đất cây xanh của KCN.
Hay tại KCN Tân Bình, UBND TP Hồ Chí Minh phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2000 không phù hợp với quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; Không tiến hành phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, không lấy ý kiến Nhân dân và chính quyền sở tại, không lập điều lệ quản lý quy hoạch chi tiết xây dựng và phê duyệt diện tích cây xanh là 7,43ha chiếm 7,01% là không đúng quy định về tỷ lệ cây xanh chiếm 10%; Công ty Tanimex xây dựng sân bóng đá mini, sân tennis, hồ bơi, nhà hàng dịch vụ trên quy hoạch diện tích cây xanh…
Tại KCN Tân Bình mở rộng, lô đất ký hiệu cụm 1 (5,25ha) và lô đất ký hiệu cụm 2 (2,31ha), theo quy hoạch được duyệt là đất công nghiệp nhưng lại xây dựng kho bãi cho thuê. Lô đất ký hiệu cụm 3 (2,3ha) theo quy hoạch được duyệt là đất công trình đầu mối kỹ thuật nhưng lại xây dựng kho bãi cho thuê. Lô đất ký hiệu cụm 4 (2,3ha) theo quy hoạch được duyệt là đất trung tâm điều hành, dịch vụ công cộng nhưng xây dựng cây xăng, gara ôtô, kho xưởng cho thuê…; Còn một phần đất cây xanh hiện tại xây dựng sân tennis, nhà điều hành cho thuê, dẫn đến việc sử dụng đất chưa đúng mục đích, phá vỡ quy hoạch, ảnh hưởng đến môi trường.
Từ kết quả thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Hồ Chí Minh chủ trì phối hợp với Bộ Quốc phòng, Ngân hàng Nhà nước... rà soát, xử lý các vi phạm tại các KCN. Theo đó, UBND TP Hồ Chí Minh có biện pháp giải quyết, xử lý đối với đơn vị, cá nhân, doanh nghiệp có vi phạm, truy thu tiền sử dụng đất, thu hồi các khoản thu không hợp pháp từ việc vi phạm pháp luật. Yêu cầu chủ đầu tư sớm khắc phục triệt để các vi phạm, nhất là vi phạm liên quan đến việc sử dụng đất không đúng mục đích, xây dựng công trình không đúng quy hoạch, không có giấy phép xây dựng, chưa trồng cây trên đất trồng cây xanh theo đúng quy định của pháp luật; Kiểm tra việc quản lý, sử dụng 17,7ha đất tái định cư, đảm bảo không gây thất thoát, thiệt hại tài sản của Nhà nước…(còn nữa)
