Phẫu thuật đầu cổ liên quan đến các cấu trúc giải phẫu rất phức tạp và rất đặc hiệu. Phẫu thuật điều trị bệnh rất tàn phá, gây nên những dư chứng nặng nề cho người bệnh. Điều đáng tự hào trong thời gian qua, bệnh viện Ung bướu đã nghiên cứu, triển khai thành công và đạt kết quả đáng khích lệ với hầu hết các loại phẫu thuật điều trị ung thư đầu cổ.
Một ca phẫu thuật tái tạo lưỡi cho bệnh nhân
Triển khai nhiều kỹ thuật tái tạo khuyết hổng và phục hồi chức năng cho người bệnh
Từ một thập kỷ trở lại đây, tại BV Ung Bướu, các phẫu thuật viên (PTV) đã thực hiện nhuần nhuyễn những kỹ thuật tái tạo bằng vạt da-cơ tại chỗ mang lại kết quả thẩm mỹ và phục hồi tốt những chức năng vùng bệnh lý. Tiếp đó, bệnh viện áp dụng thường quy những kỹ thuật sử dụng các vạt da-cơ tại vùng cho những khuyết hổng lớn hơn như vạt da-cơ dưới xương móng, vạt da-cơ dưới cằm, vạt da-cơ trên đòn, vạt da-cơ thang, vạt da-cơ ngực lớn, vạt da-cơ lưng rộng và tất cả các vạt da-cơ tại vùng để phẫu thuật điều trị, tái tạo khuyết hổng, phục hồi chức năng. Số liệu thống kê đến nay, bệnh viện đã có hơn 200 trường hợp được tái tạo khuyết hổng sử dụng vạt da-cơ tại vùng. Điều này cho thấy, các PTV tại khoa Ngoại 5 đã có thể thực hiện những phẫu thuật cho tất cả các phân vùng của đầu cổ ngang tầm với các trung tâm phẫu thuật đầu cổ của châu Á.
Không nằm ngoài xu hướng chung của lĩnh vực phẫu thuật đầu cổ trên thế giới, vạt da-cơ-xương tự do cũng được áp dụng gần 10 năm nay tại khoa Ngoại 5. Kỹ thuật này, được chỉ định cho các khuyết hổng lớn và phức tạp. Sau khi được lấy từ vị trí xa khuyết hổng, vạt da-cơ-xương được chuyển đến khuyết hổng, sử dụng kỹ thuật vi phẫu để nối mạch máu, thần kinh. Với kỹ thuật này, Bệnh viện đã có những thành công ngoạn mục khi tái tạo xương sọ - da đầu, xương hàm trên, xương hàm dưới, lưỡi và nhiều cấu trúc phức tạp khác. Đến nay, bệnh viện đã tiến hành gần 100 trường hợp tái tạo sử dụng vi phẫu lấy vạt, chuyển vạt, với tỉ lệ thành công trên 92%.
“Gần đây, với những trường hợp ung thư lưỡi hốc miệng hoặc khẩu hầu lan rộng, các PTV đã tiến hành phẫu thuật tận gốc và tái tạo lại lưỡi cho người bệnh. Những trường hợp cắt toàn bộ lưỡi – đáy lưỡi đều được tái tạo trở lại, đảm bảo chức năng nói và nuốt của người bệnh phục hồi đến 90% với sự trợ giúp của bác sĩ phục hồi chức năng tại bệnh viện. Đây là kỹ thuật rất phức tạp đòi hỏi sự chuyên nghiệp cao của phẫu thuật viên” – TS.BS. Nguyễn Anh Khôi, Phó Trưởng khoa Ngoại 5 (cũng là phẫu thuật viên chính thực hiện kỹ thuật tái tạo toàn bộ lưỡi) chia sẻ thêm.
Bệnh nhân được tái tạo toàn bộ lưỡi
Đồng thời, Bệnh viện cũng đã có nhiều thành công khi tái tạo xương hàm cho người bệnh bằng vạt xương tự do và các nẹp tái tạo xương hàm.
Ứng dụng công nghệ 3D trong phẫu thuật điều trị
Trong 2 năm gần đây, BV Ung Bướu đã ứng dụng công nghệ in 3D, tạo ra các mảnh ghép hợp kim tương thích với từng cá thể người bệnh để tái tạo xương hàm, theo xu hướng của y học hiện đại.
Theo TS.BS. Nguyễn Anh Khôi, công nghệ in 3D (3D printing) được ứng dụng thiết kế để các mảnh ghép phù hợp với từng bệnh nhân mắc các bệnh lý ung thư vùng đầu cổ có xâm lấn xương hàm dưới, bằng vật liệu thân thiện với cơ thể, không thải ghép, phục hồi chức năng và thẩm mỹ toàn diện. Theo đặt hàng riêng cho từng ca bệnh nhân, BV Ung bướu sử dụng hợp kim Ti6Al4v (kết hợp titanium và nhôm). Năm 2018, bệnh viện Ung bướu đã nghiên cứu ứng dụng và đạt được những kết quả tuyệt vời, nâng tầm uy tín của các PTV Việt Nam ngang tầm các đồng nghiệp châu Á.
Bệnh nhân được tái tạo bằng nẹp 3D kết hợp với vạt xương mác tự do
(Nhờ che mặt bệnh nhân khi đăng thông tin)
BS.CK2. Nguyễn Hải Nam, Phó Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp bệnh viện Ung bướu, phẫu thuật viên chính, khoa Ngoại 5, cho biết thêm: “Ứng dụng các kỹ thuật mới trong điều trị, điều quan trọng nhất là đem lại lợi ích thiết thực cho người bệnh. Thời gian qua, động lực gắn kết giúp những phẫu thuật viên phát triển được nhiều kỹ thuật mới trong điều trị chính là việc chia sẻ kinh nghiệm phẫu thuật, đào tạo huấn luyện, tiếp nhận chuyển giao công nghệ giữa các thế hệ PTV cũng như cùng nhau trao đổi, bàn bạc rút kinh nghiệm và tìm ra quy trình chuẩn.
Ghi nhận, đánh giá cao những nỗ lực của tập thể y bác sĩ tại buổi tổng kết hoạt động điều trị, TS.BS Diệp Bảo Tuấn, Phó Giám đốc bệnh viện cho biết: “Là nơi có kinh nghiệm thực hiện phẫu thuật phức tạp cho các ung thư vùng đầu-cổ kết hợp với các kỹ thuật tái tạo bằng các vạt da-cơ-xương tự thân hoặc bằng vật liệu ghép 3D các phẫu thuật viên của Bệnh viện Ung Bướu Tp. Hồ Chí Minh sẵn sàng tiếp nhận những kỹ thuật cao, phức tạp trên thế giới để mang về ứng dụng tại Việt Nam. Trong tương lai, BV Ung Bướu dự kiến sẽ trang bị thêm các trang thiết bị mới như: máy giám sát thần kinh, robot phẫu thuật,…. Khi đó, các kỹ thuật phẫu thuật chuyên sâu và ít xâm lấn sẽ còn được nâng cao hơn và giúp ích nhiều hơn nữa cho bệnh nhân. Đó cũng là chủ trương của lãnh đạo ngành, tập thể lãnh đạo bệnh viện để các bệnh viện của Việt Nam sánh vai ngang tầm các nước trong châu lục và thế giới”.
Bài - ảnh: Khoa Ngoại 5/BV Ung bướu TP.HCM
