Anh Phạm Văn Tạo và chị Bùi Thị Dạ Hương, một cặp vợ chồng sống tại Hà Nội, có một ước mơ đặc biệt cho tương lai. Họ đang dự định sinh đứa con thứ hai —để cô con gái đầu lòng 12 tuổi, Phạm Hương Giang có chị có em.
Điều này có thể sớm thành hiện thực khi họ chuyển tới căn hộ mới tinh ba phòng ngủ tại một dự án phát triển nhà ở bình dân và thân thiện với môi trường.
Chung cư EcoHome Phúc Lợi, nơi họ hiện đang sống là một sự cải thiện vượt bậc so với nơi ở cũ. Căn hộ mới của vợ chồng anh Tạo và chị Hương có tổng diện tích 78 m2, gần gấp ba lần diện tích nơi ở trước của họ. Tuy vậy, chi phí điện nước sinh hoạt của gia đình không cao hơn so với trước đây —mặc dù giá điện gần đây thậm chí đã tăng lên.
Cuộc sống của gia đình “tốt hơn trước rất nhiều”, anh Tạo 47 tuổi cho biết. “Ở căn hộ cũ của gia đình, chúng tôi phải bật điều hòa và đèn suốt ngày. Bây giờ không chỉ chúng tôi có căn hộ lớn hơn -- được thiết kế rất tốt, lấy được ánh sáng tự nhiên và không khí được lưu thông tốt -- chúng tôi còn có một cộng đồng rất gắn kết với nhau. Chúng tôi cũng có các sân chơi và hồ bơi — và trên tầng thượng có cả một không gian xanh nơi tôi có thể tập thể dục buổi sáng.”
Những người như anh Tạo và chị Hương là nhóm khách hàng mà Tập đoàn Capital House đặc biệt muốn hướng đến. Tập đoàn Capital House là đơn vị phát triển khu chung cư EcoHome Phúc Lợi bao gồm hai tòa nhà với tổng cộng 680 căn hộ. Đối với những hộ gia đình nằm ở phân khúc thu nhập từ thấp đến trung bình, khoản tiết kiệm chi phí sinh hoạt hàng tháng nhờ vào những lợi ích mà công trình xanh mang lại rất quan trọng. Công ty cũng đã hoàn thành thêm ba công trình chung cư xanh tại Hà Nội, và hiện đang thi công một công trình khác.
Đó chỉ mới là khởi đầu. Tập đoàn Capital House muốn toàn bộ danh mục bất động sản mà đơn vị phát triển đều là các công trình xanh. Ông Đào Hùng Tiến, Phó Tổng Giám đốc Phụ trách Phát triển Dự án của công ty cho biết, “Những công trình xanh này là trọng tâm trong chiến lược phát triển bền vững của công ty.”
“Xanh, Bền vững, và Thông minh”
Giống như các thành phố đang phát triển bùng nổ khác trên thế giới, Việt Nam đang trong quá trình đô thị hóa nhanh chóng. Tầng lớp trung lưu đang gia tăng: dân số sống tại đô thị được dự báo sẽ tăng từ 34,7 triệu người vào năm ngoái lên 65,7 triệu người vào năm 2050. Điều đó có nghĩa là hơn một nửa dân số sẽ chuyển đến sống ở các khu vực đô thị — tất cả đều cần một nơi để sống, làm việc, mua sắm, và sinh hoạt. Điều này có nghĩa là cần có thêm 12 triệu mét vuông diện tích sàn mỗi năm — đây là yếu tố thúc đẩy tăng trưởng của ngành xây dựng Việt Nam.
Đại diện World Bank Group tại sự kiện trao chứng chỉ EDGE cho dự án HausNeo
Nhưng nhiều công trình xây dựng hơn đồng nghĩa với việc những nhu cầu liên quan khác cũng gia tăng. Xây dựng và vận hành các công trình chiếm một phần ba tiêu dùng điện tại Việt Nam, và điều này thể hiện ở nhu cầu điện gia tăng trong những năm qua -- mức tăng hai con số từ năm 2000. Nhu cầu điện đã tăng 13%/năm kể từ năm 2000 và dự báo sẽ tăng hơn 8% từ nay cho đến 2030. Lĩnh vực xây dựng cũng góp phần vào mức tăng 12%/năm phát thải khí nhà kính của cả nước, mức tăng thuộc hàng cao nhất thế giới.
IFC đã phát triển EDGE (Excellence in Design for Greater Efficiencies), một hệ thống đánh giá công trình sử dụng tài nguyên hiệu quả dành riêng cho các thị trường mới nổi như Việt Nam. IFC đã giới thiệu EDGE tại Việt Nam năm 2014, với sự hỗ trợ của chính phủ Thụy Sỹ thông qua SECO và Ngân hàng Xuất nhập khẩu Hungary, nhằm giúp lĩnh vực xây dựng của Việt Nam đáp ứng các nhu cầu của một quốc gia đang có tốc độ đô thị hóa nhanh chóng. Hệ thống đánh giá giúp các công trình tiết kiệm điện, nước và năng lượng dùng để sản xuất vật liệu xây dựng công trình tối thiểu 20%, qua đó giúp giảm phát thải khí nhà kính.
Chỉ trong 5 năm, EDGE đã được áp dụng cho gần 1,4 triệu mét vuông sàn xây dựng tại Việt Nam – chiếm hơn 50% thị trường công trình xanh của cả nước. Các công trình nhận được chứng chỉ EDGE tại Việt Nam đã mang lại lợi ích cho 50.000 cư dân, những người đã tiết kiệm được gần 1,4 triệu đô la Mỹ hóa đơn tiền điện nước. Các công trình này cũng giảm tiêu dùng được 12.000 MWH điện một năm và giúp tránh phát thải được gần 10.000 tấn khí nhà kính một năm.
Với sự hỗ trợ từ SECO, IFC cũng đã tư vấn cho chính phủ Việt Nam xây dựng quy chuẩn mới về các công trình xây dựng sử dụng năng lượng hiệu quả, qua đó giúp ngành xây dựng cắt giảm phát thải khí nhà kính. Quy chuẩn là một phần trong các nỗ lực của chính phủ Việt Nam nhằm đạt được mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính 8% vào năm 2030, phù hợp với các cam kết của Việt Nam trong Thỏa thuận Paris về Chống Biến đổi Khí hậu.
Ông Nguyễn Công Thịnh, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Bộ Xây dựng cho biết mục tiêu là hướng đến “xanh, bền vững và thông minh”. Ông Thịnh cũng cho biết mặc dù hiện đã có các hệ thống chứng nhận xanh khác tại Việt Nam, hệ thống đánh giá công trình xanh EDGE là sự lựa chọn phù hợp cho các thị trường mới nổi như Việt Nam, nơi mục tiêu hướng đến là áp dụng các tiêu chuẩn công trình xanh cho phân khúc dự án nhà ở trung cấp và bình dân thay vì các dự án nhà ở cao cấp. Cũng theo ông Thịnh, EDGE nhanh chóng trở nên phổ biến hơn so với các hệ thống khác tại Việt Nam là do hệ thống đi liền với một ứng dụng tính toán các giải pháp “xanh” kèm theo chi phí đầu tư và mức tiết kiệm cụ thể, một điều vốn chưa được cung cấp bởi các hệ thống đánh giá khác.
Ông Thịnh cho rằng “sự phát triển của các công trình xanh mang lại lợi ích chung cho nhiều bên” và bên cạnh việc các nhà đầu tư phát triển bất động sản được lợi từ việc các công trình xanh với mức giá bình dân sẽ dễ bán hơn, thì cộng đồng cũng được hưởng lợi đáng kể.
Lợi ích cho người sở hữu nhà
Tập đoàn Capital House với trụ sở chính đặt tại Hà Nội đã sử dụng EDGE trong thiết kế các dự án chung cư, và điều này đã giúp công ty nhận được Giải thưởng Công trình Xanh tại Lễ trao Giải thưởng Transformational Business Award 2018 được tổ chức bởi tạp chí Financial Times và IFC.
Ông Tiến cho biết, “Chúng tôi tin rằng để các công trình có thể tồn tại bền vững, chúng cần phải hòa hợp với môi trường. Chúng phải không tác động hay tạo áp lực cho môi trường xung quanh”.
Theo ông Tiến, áp dụng EDGE công ty chỉ mất thêm khoảng 1% đến 1,5% chi phí xây dựng ban đầu nhưng mang lại lợi ích lớn hơn nhiều cho những người mua căn hộ. Ông ước tính những cư dân mới có thể tiết kiệm được từ 30% đến 40% -- thậm chí đến 60% -- hóa đơn tiền điện nước.
Anh Lê Quang 37 tuổi và vợ anh, chị Ngô Thoa 35 tuổi cho biết họ đã tiết kiệm được đáng kể chi phí điện nước kể từ khi chuyển vào sinh sống tại một căn hộ ở EcoHome Phúc Lợi của Capital House. Chị Thoa nói rằng đây là một khoản lợi lớn cho cả gia đình. “Tôi nghĩ điều này rất tốt vì chúng tôi có thể tiết kiệm được hóa đơn tiền điện nước và vẫn có thể duy trì được chất lượng cuộc sống, lại tích lũy thêm cho việc học hành của các con.”
Tập đoàn Capital House không phải là công ty duy nhất tại Việt Nam tập trung nỗ lực xây dựng các công trình xanh. EZ Land, một đơn vị phát triển nhà ở được thành lập năm 2014, cũng có mối quan tâm tương tự đối với vấn đề phát triển bền vững. Công ty đang trong quá trình hoàn thiện công trình 560 căn hộ có tên gọi HausNeo, một trong số 26 công trình tại Việt Nam được chứng nhận EDGE. Tầm nhìn của EZ Land là xây dựng từ 3.000 đến 5.000 căn hộ trong ba năm tới, tất cả đều được xây dựng theo các tiêu chuẩn của EDGE. Trước mắt, công ty tập trung triển khai tại thành phố Hồ Chí Minh, nơi công ty được thành lập.
Đại diện World Bank Group (trái) trao tặng chứng chỉ EDGE cho Đại diện EZ Land
Giống như các công ty này, khu vực tư nhân đang dần nhận thức được các lợi ích của công trình xanh. Trong tháng 6, IFC đã ký thỏa thuận đầu tư trị giá $162,5 triệu đô-la Mỹ với hai đơn vị phát triển bất động sản khác cam kết sử dụng EDGE trong các dự án khách sạn, chung cư, và nhà ở thấp tầng của họ.
Đối với chị Hương, người sống cùng với chồng mình là anh Tạo tại căn hộ EcoHome Phúc Lợi được xây dựng bởi Tập đoàn Capital House, việc chuyển đến sống tại một công trình xanh đã cải thiện chất lượng cuộc sống theo những cách mà chị chưa hề nghĩ tới.
Chị cho biết, “Tôi có thể tận hưởng gió trời và ánh sáng tự nhiên trong căn hộ mà không cần dùng quạt và bật đèn. Tôi cảm thấy thoải mái hơn rất nhiều. Khi đi làm về, tôi cảm thấy khỏe sau khi dùng bữa và có thể ra ngoài đến các khu vực sinh hoạt chung của khu chung cư. Tôi gặp gỡ những người xung quanh, tôi nói chuyện và tương tác nhiều hơn với gia đình mình.”
Thành Trung
